ΤΟ ΤΕΡΑΣ ΜΕΣΑ ΜΑΣ

[ARTYADIS]

------------------------------------------------------------------------------------------------
Το πείραμα του Μίλγκραμ είναι ένα από τα πιο γνωστά αντιδεοντολογικά πειράματα της ψυχολογίας, ουσιαστικά μια <<φάρσα>> που ξεγύμνωσε την ανθρώπινη ψυχή.

Το 1961, ο είκοσι εφτάχρονος Στάνλει Μίλγκραμ, επίκουρος καθηγητής ψυχολογίας στο Γέιλ, αποφάσισε να μελετήσει την υπακοή στην εξουσία.
Είχαν περάσει λίγα μόνο χρόνια από τα φρικτά εγκλήματα των Ναζί και γινόταν μια προσπάθεια κατανόησης της συμπεριφοράς των απλών στρατιωτών και αξιωματικών των SS, οι οποίοι είχαν εξολοθρεύσει εκατομμύρια αμάχων.
Η ευρέως αποδεκτή εξήγηση -πριν το πείραμα του Μίλγκραμ- ήταν η αυταρχική τευτονική διαπαιδαγώγηση και η καταπιεσμένη -κυρίως σεξουαλικά- παιδική ηλικία των Γερμανών.
Όμως ο Μίλγκραμ ήταν κοινωνικός ψυχολόγος και πίστευε ότι αυτού του είδους η υπακοή -που οδηγεί στο έγκλημα- δεν μπορεί να είναι αποτέλεσμα μόνο της προσωπικότητας, αλλά περισσότερο των πιεστικών συνθηκών.
Και το απέδειξε κάνοντας τη <<φάρσα>> του.
Τα υποκείμενα του πειράματος ήταν εθελοντές, κυρίως φοιτητές, οι οποίοι καλούνταν έναντι αμοιβής να συμμετέχουν σε ένα ψυχολογικό
πείραμα σχετικό με τη μνήμη.
Χώριζε τους φοιτητές σε ζεύγη και -μετά από μια εικονική κλήρωση- ο ένας έπαιρνε το ρόλο του <<μαθητευομένου>> και ο άλλος του <<δασκάλου>>.
Ο έκπληκτος <<μαθητευόμενος>> δενόταν χειροπόδαρα σε μια ηλεκτρική καρέκλα και του περνούσαν ηλεκτρόδια σε όλο το σώμα. Έπειτα του έδιναν να μάθει δέκα ζεύγη λέξεων.
Ο <<δάσκαλος>>, από την άλλη, καθόταν μπροστά σε μια κονσόλα ηλεκτρικής γεννήτριας. Μπροστά του δέκα κουμπιά με ενδείξεις: <<15 βολτ, 30 βολτ, 50 βολτ κλπ.>> Το τελευταίο κουμπί έγραφε: <<450 βολτ. Προσοχή! Κίνδυνος!>>
Πίσω από το <<δάσκαλο>> στεκόταν ο πειραματιστής, ο υπεύθυνος του πειράματος.

(Και περνάμε σε ενεστώτα για να γίνουμε μέτοχοι της στιγμής.)
<<Θα λέτε την πρώτη λέξη από τα ζεύγη στο μαθητευόμενο. Αν κάνει λάθος θα σηκώσετε το πρώτο μοχλό και θα υποστεί ένα ηλεκτροσόκ 15 βολτ. Σε κάθε λάθος θα σηκώνετε τον αμέσως επόμενο μοχλό>>, λέει ο πειραματιστής και ο <<δάσκαλος>> αισθάνεται ήδη καλά που δεν του έτυχε στην κλήρωση ο άλλος ρόλος.

Το πείραμα ξεκινάει. Ο <<δάσκαλος>> λέει τις λέξεις από το μικρόφωνο. Ο <<μαθητευόμενος>>, ήδη τρομαγμένος, απαντάει σωστά, αλλά όχι για πολύ.
Μόλις κάνει το πρώτο λάθος ο <<δάσκαλος>> γυρνάει να κοιτάξει τον πειραματιστή. Εκείνος του λέει να προχωρήσει στο πρώτο ηλεκτροσόκ. Ο <<δάσκαλος>> υπακούει.
15 βολτ δεν είναι πολλά, αλλά ο <<μαθητευόμενος>> έχει αλλάξει ήδη γνώμη. Παρ' όλα αυτά απαντάει σωστά σε άλλη μια ερώτηση, αλλά στο επόμενο λάθος δέχεται 30 βολτ.
<<Αφήστε να φύγω>>, λέει ο <<μαθητευόμενος>> που δεν μπορεί να λυθεί. <<Δε θέλω να συμμετάσχω σε αυτό το πείραμα.>>
Ο <<δάσκαλος>> κοιτάει τον πειραματιστή. Εκείνος του κάνει νόημα να συνεχίσει.
Τα βολτ αυξάνονται και τώρα πια ο πόνος είναι εμφανής στο πρόσωπο του <<μαθητευόμενου>>, που εκλιπαρεί να τον αφήσουν ελεύθερο.
Στα 200 βολτ ταρακουνιέται ολόκληρος. Ο <<δάσκαλος>> πριν κάθε ηλεκτροσόκ γυρνάει να κοιτάξει τον πειραματιστή. Εκείνος, με σταθερή φωνή, του λέει ότι το πείραμα πρέπει να συνεχιστεί.
Ο <<δάσκαλος>> συνεχίζει να βασανίζει έναν άγνωστο, έναν απλό φοιτητή που κλαίει, ζητάει τη βοήθεια του Θεού και παρακαλεί να τον λυπηθούν.
Δεν μπορεί πια να απαντήσει στις ερωτήσεις, αλλά ο πειραματιστής λέει στο <<δάσκαλο>>:
<<Τη σιωπή την εκλαμβάνουμε ως αποτυχημένη απάντηση και συνεχίζουμε με την τιμωρία.>>
Στα 345 βολτ ο <<μαθητευόμενος>> τραντάζεται ολόκληρος, ουρλιάζει και χάνει τις αισθήσεις του.
Ο <<δάσκαλος>>, ιδρωμένος και με τα χέρια του να τρέμουν, κοιτάει τον πειραματιστή.
<<Μην ανησυχείτε>>, λέει εκείνος, <<το πείραμα είναι απολύτως ελεγχόμενο... Συνεχίστε με τον τελευταίο μοχλό.>>
<<Μα είναι λιπόθυμος>>, λέει ο <<δάσκαλος>>.
<<Δεν έχει καμιά σημασία. Το πείραμα πρέπει να ολοκληρωθεί. Συνεχίστε με τον τελευταίο μοχλό.>>

Πόσοι από τους εθελοντές έφτασαν ως τον τελευταίο μοχλό;

Πριν ξεκινήσει το πείραμα του ο Μίλγκραμ είχε κάνει μια <<δημοσκόπηση>> ανάμεσα στους ψυχιάτρους και στους ψυχολόγους, ρωτώντας 'τους τι ποσοστό των εθελοντών θα έφτανε ως τον τελευταίο μοχλό.
Σχεδόν όλοι απάντησαν ότι κανείς δε θα έφτανε ως τον τελευταίο μοχλό, πέρα ίσως από κάποια άτομα με κρυπτοσαδιστικές τάσεις, καθαρά παθολογικές.
Δυστυχώς έκαναν λάθος.

Μόλις το 5% των <<δασκάλων>> αρνήθηκαν εξ' αρχής να συμμετάσχουν σε ένα τέτοιο πείραμα και αποχώρησαν -συνήθως βρίζοντας τον πειραματιστή.
Το υπόλοιπο 95% προχώρησε πολύ το πείραμα, πάνω από τα 150 βολτ.
Και το 65%... Έφτασε μέχρι τον τελευταίο μοχλό, τα πιθανότατα θανατηφόρα 450 βολτ!

Που έγκειται η φάρσα;
Ο <<μαθητευόμενος>> δεν ήταν φοιτητής, αλλά ηθοποιός, που είχε προσληφθεί από το Μίλγκραμ για αυτόν ακριβώς το <<ρόλο>>.
Δεν υπήρχε ηλεκτρισμός ούτε ηλεκτροσόκ. Ο ηθοποιός υποκρινόταν.
Το μοναδικό πειραματόζωο ήταν ο <<δάσκαλος>>.

Όμως τα αποτελέσματα ήταν αληθινά: Το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων θα υπακούσει και θα βασανίσει -ίσως και θα σκοτώσει- έναν άγνωστο του, αρκεί να δέχεται εντολές από κάποιον με κύρος (στην προκειμένη περίπτωση επιστημονικό) και ταυτόχρονα να αισθάνεται ότι δεν τον βαρύνει η ευθύνη για ό,τι συμβεί -αφού εκείνος <<απλά ακολουθούσε τις διαταγές>>.

Και φυσικά οι περισσότεροι από εμάς θα σκεφτούν όταν μάθουν για αυτό το πείραμα: <<Εγώ αποκλείεται να έφτανα ως τον τελευταίο μοχλό.>>

Όμως δείτε τι συμβαίνει στην κοινωνία μας, κάθε μέρα.
Ο υπάλληλος της ΔΕΗ που δέχεται να κόψει το ρεύμα από έναν άνεργο ή άπορο, ξέροντας ότι έτσι τον ταπεινώνει, τον υποβάλει σε ένα διαρκές βασανιστήριο και πιθανότατα θέτει σε κίνδυνο τη ζωή του, ανήκει στο 65% του τελευταίου μοχλού. Και δεν είναι καθόλου κρυπτοσαδιστής. Απλά ακολουθάει τις εντολές που του έδωσαν.

Ο υπάλληλος του σούπερ-μάρκετ που σου δίνει το χαλασμένο ψάρι και σε διαβεβαιώνει ότι είναι φρέσκο (μιλώ εξ' ιδίας πείρας, ως αγοραστής) δε σε μισεί, παρότι γνωρίζει ότι μπορεί να πάθεις και δηλητηρίαση. Απλώς ακολουθάει εντολές.

Ο αστυνομικός ο οποίος ραντίζει με χημικά τους διαδηλωτές δεν είναι κρυπτοσαδιστής -αν και πολλοί θα διαφωνήσουν στο συγκεκριμένο παράδειγμα. Απλώς κάνει τη δουλειά του.

Ο υπάλληλος της εφορίας ή της τράπεζας που υπογράφει την κατάσχεση κάποιου σπιτιού για 1.000 ευρώ χρέος, θα έφτανε ως τον τελευταίο μοχλό στο πείραμα. Γιατί υπακούει.

Ο πολιτικός που υπογράφει το μνημόνιο το οποίο οδηγεί ένα ολόκληρο έθνος στην εξαθλίωση του νεοφιλελευθερισμού θα έφτανε μέχρι τον τελευταίο μοχλό. Και αυτός υπακούει, σε εντολές πολύ πιο ισχυρές από εκείνες του πειραματιστή με την άσπρη φόρμα.

Αν όμως δούμε το πείραμα του Μίλγκραμ από την ανθρωπιστική-ηθική του πλευρά (από την πλευρά του 5% που αρνήθηκε να υπακούσει) θα καταλάβουμε ότι κανένας δεν είναι άμοιρος ευθυνών. Αν σε διατάζουν να κάνεις κάτι που προκαλεί κακό στον άλλον, στο συμπολίτη σου, σε έναν μετανάστη, σε έναν άνθρωπο (ή σε ένα ζώο, αλλά αυτό περιπλέκει πολύ τα πράγματα,
εφόσον συνεχίζουμε να τρώμε κρέας), πρέπει να αρνηθείς να υπακούσεις.
Ακόμα κι αν χάσεις το μπόνους παραγωγικότητας, την προαγωγή, την επανεκλογή, τη δουλειά σου.
Μόνο όταν θα είμαστε έτοιμοι να αρνηθούμε να υπακούσουμε στις <<μικρές>> και καθημερινές εντολές βίας -με τις οποίες οι περισσότεροι ασυνείδητα συμμορφωνόμαστε, μόνο όταν θα είμαστε έτοιμοι να προβούμε σε μια γενικευμένη και μέχρι τέλους πολιτική, κοινωνική, καταναλωτική ανυπακοή, μόνο όταν μάθουμε να συμπεριφερόμαστε ως αυτεξούσιοι άνθρωποι και όχι ως ανεύθυνοι υπάλληλοι, μόνο τότε θα μπορέσουμε να γκρεμίσουμε τη λαίλαπα του νεοφιλελευθερισμού που μας θέλει υπάνθρωπους, υπάκουους και υπόδουλους.

Και μια τελευταία παρατήρηση:
Τα υποκείμενα του πειράματος του Μίλγκραμ, οι εθελοντές φοιτητές, μάθαιναν από εκείνον ποιος ήταν ο στόχος του πειράματος. Μάθαιναν ότι ο <<μαθητευόμενος>> ήταν ηθοποιός και ότι δεν είχε ποτέ υποστεί ηλεκτροσόκ.
Ο Μίλγκραμ το έκανε αυτό για να τους ανακουφίσει, αλλά πέτυχε το ακριβώς αντίθετο.

Αυτοί οι άνθρωποι, ειδικά το 65% που είχε φτάσει ως τον τελευταίο μοχλό, πέρασαν την υπόλοιπη ζωή τους κυνηγημένοι από τις Ερινύες της πράξης τους. Γιατί συνειδητοποίησαν ότι δεν ήταν τόσο αθώοι και τόσο <<καλοί>> όσο ήθελαν να πιστεύουν για τον εαυτό τους.

[Vasoula]

πάντα είχα την απορία πως γίνεται να προκαλείς τόσο πόνο στους άλλους, κάνοντας απλά την δουλειά σου!

[Vasoula]

έχω λιώσει...

[ΙΩΑΝΝΑ]

[Ελενα Κ.]

συγχρονικοτητα για αλλη μια φορα, ευχαριστω

[Sofoula]

Για να βλέπουμε τι κάνει η ευθυνοφοβία...

Και για να επιτρέπει κάποιος στον εαυτό του να βλάψει άλλους σε τέτοιον βαθμό, φανταστείτε τι έχει επιτρέψει για τον ίδιο...

[Μπεττουλα]

ακριβώς το ίδιο έγινε και με ένα πείραμα με φύλακες και φυλακισμένους.. δείτε το βιντεάκι είναι εικόνες και συνεντεύξεις από το πείραμα..

http://www.youtube.com/watch?v=tbWn7dgADUI" onclick="window.open(this.href);return false;

είχα δει πριν χρόνια την ταινία που γυρίσανε και είχα σοκαριστεί..


«Το πείραμα» (2010)

Ο Πολ Σούρινγκ μας παρουσιάζει το αμερικανικό ριμέικ του παλαιότερου, συγκλονιστικού ψυχολογικού θρίλερ «Das experiment» (2001) του Όλιβερ Χερσμπίγκελ, φέρνοντας αντιμέτωπους στη δική του ταινία τον Έντριαν Μπρόντι (Τρέιβις) και τον Φόρεστ Γουίτακερ (Mπάρις). Ο Πολ Σούρινγκ, o δημιουργός της τηλεοπτικής σειράς «Prison break», βάζει τη δική του σφραγίδα σε μια ιστορία που κέρδισε το κοινό πριν δέκα χρόνια, με τις δυνατές ερμηνείες και τις ανατροπές του σεναρίου.

Ο βασικός πυρήνας παραμένει ο ίδιος: έχουμε και πάλι ένα επιστημονικό πείραμα που στόχο έχει να διερευνήσει τις πιο σκοτεινές πλευρές της ανθρώπινης φύσης και τους ψυχολογικούς μηχανισμούς της εξουσίας. Μια ομάδα αντρών καλούνται να συμμετάσχουν σε μια επιστημονική έρευνα παραχωρώντας για δύο εβδομάδες την ελευθερία τους, με αντάλλαγμα κάποιο χρηματικό ποσό.

Είκοσι έξι άντρες οδηγούνται σε ένα απομονωμένο κτήριο, όπου τους μοιράζονται από έναν γιατρό, οι ρόλοι των κρατούμενων και των δεσμοφυλάκων. Οι σχέσεις ανάμεσα στις δύο ομάδες του πειράματος ορίζονται από συγκεκριμένους κανόνες και προβλέπονται αυστηρές ποινές για όποιον τους παραβιάσει.

Όμως η σύγκρουση ανάμεσα σε δύο άντρες με διαμετρικά αντίθετους χαρακτήρες, του Τρέιβις (Άντριεν Μπρόντι) και του Μπάρις (Φόρεστ Γουίτακερ) θα πυροδοτήσει μια σειρά αλυσιδωτών εξελίξεων. Μετά την ολοκλήρωση του πειράματος τίποτα δεν θα παραμείνει ίδιο και κάποιοι από τους συμμετέχοντες θα κληθούν να αναθεωρήσουν τις αντιλήψεις τους για τη βία. Παίζουν οι : Έντριαν Μπρόντι, Φόρεστ Γουίτακερ, Καμ Τζιγκάντετ, Μάγκι Γκρέις. Η ταινία προβάλλεται από την Audiovisual.

[Ellaki]

[Ταρούλα]

[Vasoula]

το παραπάνω κείμενο είναι από το μπλογκ "Γελωτοποιός"...

και από το ίδιο αντιγράφω και αυτό...Εξίσου ενδιαφέρον!



http://sanejoker.blogspot.gr/2012/06/blog-post_05.html" onclick="window.open(this.href);return false;




«Η ανευθυνότητα του πλήθους». Το πείραμα των Ντάρλεϊ και Λατανέ.






"Ο κόσμος είναι επικίνδυνος, όχι εξαιτίας αυτών που κάνουν το κακό, αλλά εξαιτίας αυτών που τους κοιτάζουν χωρίς να κάνουν τίποτα."
Άλμπερτ Αϊνστάιν


Η ιστορία που ακολουθεί δεν είναι, δυστυχώς, φανταστική. Μοιάζει να βγήκε από ταινία τρόμου, ειδικά μόλις μαθαίνουμε ότι συνέβη μια Παρασκευή και 13. Συγκεκριμένα την Παρασκευή, 13 Μαρτίου του 1964.

Ήταν τρεις η ώρα το πρωί και η Κάθριν Τζενοβέζε γύριζε σπίτι από τη βραδινή της βάρδια. Έμενε στο Κουίνς της Νέας Υόρκης, σε μια πολυκατοικημένη αστική περιοχή.
Αφού πάρκαρε το αυτοκίνητο της προχώρησε προς την είσοδο της πολυκατοικίας της.
Εκεί αντιλήφθηκε, μέσα στις σκιές, έναν άντρα –που πιθανότατα της φάνηκε ύποπτος- και γύρισε για να ξαναμπεί στο αυτοκίνητο της ή να τηλεφωνήσει στην αστυνομία.
Δεν πρόλαβε. Ο άντρας, ονόματι Γουίνστον Μόουζλι, την πρόφτασε και της έχωσε ένα μαχαίρι στην πλάτη. Καθώς εκείνη στράφηκε να τον αντιμετωπίσει τη μαχαίρωσε και στην κοιλιά.
Η Κάθριν άρχισε να φωνάζει: «Βοήθεια! Με σκοτώνουν! Βοηθήστε με!»
Φώτα άναψαν στις κοντινές κατοικίες και κουρτίνες κουνήθηκαν στα παράθυρα. Αλλά κανείς δε βγήκε να δει τι συνέβαινε.
Ο Μόουζλι στην κατάθεση του αργότερα δήλωσε: «Αισθάνθηκα ότι κανείς από αυτούς τους ανθρώπους δε θα κατέβαινε τις σκάλες.»
Και έτσι έγινε.

Μόνο ένας άντρας φώναξε: «Άσε ήσυχο το κορίτσι.»
Ο Μόουζλι έφυγε γρήγορα και η Κάθριν σύρθηκε μέχρι την είσοδο του σπιτιού της.

Όμως όλα τα φώτα στα σπίτια έσβησαν ξανά. Ο Μόουζλι πλησίασε την Κάθριν και τη μαχαίρωσε ξανά. Εκείνη ούρλιαξε και ζήτησε για άλλη μια φορά βοήθεια. Τα φώτα άναψαν πάλι, αλλά κανείς δε μίλησε, κανείς δε βγήκε.
Ο Μόουζλι απομακρύνθηκε και περίμενε. Λίγα λεπτά μετά πλησίασε πάλι την κοπέλα που ανέπνεε ακόμα και την αποτελείωσε, κόβοντας ‘την από το λαιμό ως τα γεννητικά όργανα. Μετά κατέβασε το παντελόνι του και ασέλγησε πάνω στο νεκρό σώμα.

Η απεχθής αυτή εγκληματική πράξη διήρκεσε 35 λεπτά. Η πρώτη επίθεση έγινε στις 3:15 και ο Μόουζλι έφυγε στις 3:50.
38 αυτόπτες μάρτυρες παρατηρούσαν την κοπέλα να μαχαιρώνεται (τρεις φορές) μέχρι θανάτου, χωρίς να κάνουν τίποτα, χωρίς καν να τηλεφωνήσουν στην αστυνομία.
Η αστυνομία ειδοποιήθηκε στις 4 το πρωί και όταν έφτασε ήταν πολύ αργά. Για όλους.

Το έγκλημα αυτό ίσως να χανόταν ανάμεσα τους φακέλους της αστυνομίας, αν δεν το μάθαιναν δύο κοινωνικοί ψυχολόγοι, ο Ντάρλεϊ και ο Λατανέ. Αυτοί δεν ενδιαφέρθηκαν για τη διεστραμμένη προσωπικότητα του δολοφόνου, αλλά για κάτι ίσως πιο συνταρακτικό: Την απάθεια των παρατηρητών, την απροθυμία τους να βοηθήσουν. Τι ήταν αυτό που τους εμπόδισε να αντιδράσουν;

Κάποιοι ψυχολόγοι και ψυχίατροι αναφέρθηκαν στη «συναισθηματική άρνηση» των αυτόπτων μαρτύρων: Ότι εξαιτίας του σοκ έμειναν αδρανείς, απαθείς. Ένας άλλος μίλησε για τον αρνητικό ρόλο της τηλεόρασης, η οποία είχε εθίσει τους τηλεθεατές στη βία και στην κοινωνική απάθεια.

Όμως ο Ντάρλεϊ με τον Λατανέ δεν πείστηκαν. Ένιωθαν, χωρίς να μπορούν ακόμα να το εξηγήσουν, ότι αυτή η συμπεριφορά δεν είχε να κάνει με την τηλεόραση ή με το συναισθηματικό κλονισμό, αλλά με κάτι βαθύτερο, ίσως και πιο αρχέγονο.
Έτσι προχώρησαν στο περίφημο πείραμα τους, αυτό που αποκάλυψε την έννοια της «διάχυσης της ευθύνης».

Όπως είναι ευνόητο δεν μπορούσαν να αναπαραστήσουν μια δολοφονία, έτσι έκαναν αναπαράσταση μιας επιληπτικής κρίσης.
Ένας φοιτητής, με μικρόφωνο και ακουστικά, καθόταν μόνος σε ένα μικρό δωμάτιο. Θα μιλούσε για 2 λεπτά για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει στη φοιτητική ζωή, αφού πρώτα θα άκουγε τους υπόλοιπους φοιτητές, στα άλλα δωμάτια, να μιλάνε για τη δική τους ζωή.
Όπως είναι προφανές –σε μας που γνωρίζουμε τη φύση του πειράματος- δεν υπήρχε κανείς άλλος φοιτητής, πέρα από το υποκείμενο. Οι φωνές που άκουγε ήταν μαγνητοφωνημένες.
Κάποια στιγμή ξεκινούσε να μιλάει ένας «φοιτητής», ο οποίος έλεγε ότι είναι επιληπτικός και αυτό συχνά του δημιουργεί προβλήματα κλπ κλπ.
Μέχρι που ο επιληπτικός ηθοποιός άρχιζε να παθαίνει κρίση και να ζητάει βοήθεια: «Νομίζω ότι παθαίνω κρίση... Βοηθήστε με... Θα πεθάνω...»
Η ψεύτικη επιληπτική κρίση διαρκούσε έξι λεπτά. Σε αυτό το χρονικό διάστημα μόλις το 31% των φοιτητών που άκουγαν σηκώθηκαν και ζήτησαν βοήθεια από τον υπεύθυνο του προγράμματος.

Το υπόλοιπο 69% των φοιτητών, ενώ είχαν ταραχτεί –καταρρίπτοντας έτσι την υπόθεση της απάθειας και της τηλεοπτικής αποχαύνωσης- δεν ήξεραν τι να κάνουν. Περίμεναν ότι κάποιος άλλος θα βοηθούσε τον επιληπτικό, έτσι δεν έκαναν τίποτα.

Η «διάχυση της ευθύνης» φάνηκε πιο καθαρά όταν οι πειραματιστές άλλαξαν τον αριθμό των φοιτητών-μαγνητοφωνημένων φωνών που συμμετείχαν στο πείραμα.
Όταν το υποκείμενο πίστευε ότι είναι μόνος του με τον επιληπτικό φοιτητή, αναζητούσε βοήθεια μέσα στα τρία πρώτα λεπτά -συγκεκριμένα το 85% των φοιτητών αντέδρασε έτσι.
Το συμπέρασμα των Ντάρλει και Λατανέ ήταν: «Όσο περισσότεροι είναι οι μάρτυρες κάποιου δυσάρεστου γεγονότος, όπως επίθεση ή ατύχημα, τόσο λιγότερο υπεύθυνος αισθάνεται ο καθένας, γιατί η ευθύνη καταμερίζεται ισομερώς στο πλήθος.»

Με διαφορετικά λόγια είναι λάθος να αισθανόμαστε περισσότερο ασφαλείς μέσα σε ένα μεγάλο πλήθος, όπως αυτό της πόλης. Είναι πιο πιθανό να σε βοηθήσει ο ένας και μοναδικός σου γείτονας, παρά όλοι αυτοί οι άνθρωποι –οι οποίοι συνήθως είναι και άγνωστοι- που συνωστίζονται στις πολυκατοικίες τριγύρω σου και σε προσπερνούν στους πολυσύχναστους δρόμους.

Και δεν είναι τυχαίο αυτό που λένε οι ποιητές: Ότι η μοναξιά μας γίνεται μεγαλύτερη μέσα στο πλήθος.

Όμως οι Ντάρλει και Λατανέ έβγαλαν άλλο ένα συμπέρασμα, πιο αισιόδοξο, με κάποιο άλλο πείραμα που δε θα αναφέρω αυτή τη στιγμή, παρότι είναι εξίσου ενδιαφέρον: Ό,τι η αλληλεγγύη διδάσκεται.

Αν ένας άνθρωπος απλά ακούσει για τη «διάχυση της ευθύνης», είναι έτοιμος, την επόμενη φορά που θα συμβεί κάτι «μπροστά στα μάτια του», να αντιδράσει διαφορετικά.

Υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες να μην προσπεράσει το γέρο που έπεσε στη μέση του δρόμου επειδή κάποιοι άλλοι ήδη στέκονται από πάνω του, λέγοντας –στον εαυτό του: «Ας τον βοηθήσουν αυτοί, εγώ τι μπορώ να κάνω παραπάνω;»
Είναι πιο πιθανό να μην αφήσει αβοήθητη μια γυναίκα ή ένα παιδί ή έναν άγνωστο ή έναν σκύλο που ξυλοκοπούνται, πιστεύοντας ότι δεν είναι δική του ευθύνη –αφού τόσοι παρακολουθούν χωρίς να κάνουν τίποτα.

Γιατί ξέρει ότι όλοι έχουμε ευθύνη -την ίδια ακριβώς, χωρίς διάχυση- για ό,τι συμβαίνει στην κοινωνία μας, και δε θέλει να είναι ένας από τους 38 αυτόπτες μάρτυρες που άφησαν το Μόουζλι να κατακρεουργήσει την Κάθριν Τζενοβέζε.


Και ίσως τότε, αν τα συμπεράσματα των Ντάνλεϊ και Λατανέ είναι σωστά, ακόμα και αυτό το ασήμαντο κείμενο μπορεί να βοηθήσει την επόμενη Κάθριν να επιζήσει.

[Vasoula]

Σκέφτομαι, πόσοι πολλοί άνθρωποι όταν διάβασαν για το πείραμα ΜΙΛΓΚΡΑΜ, θα διαφοροποιήθηκαν...
Πόσοι θα σκέφτηκαν, ότι εγώ δεν θα το έκανα...

Ο παράγοντας "καταπίεση" όμως είναι μια ασυνείδητη κατάσταση, αρχής γενομένης από την εξουσία που ασκούν μέσα μας οι γονείς μας...

Ακόμα κι εγώ που ασχολούμαι με το ασυνείδητο τόσα χρόνια, ακόμα κι εγώ εκπλήσσομαι ακόμα με το τι υπάρχει εκεί μέσα υπό μορφή εξουσίας, βιας και καταπίεσης!

Καμιά φορά νομίζω ότι αν ο άνθρωπος δεν έρθει σε επαφή με τον Εαυτό του, δεν υπάρχει ελπίδα να γλιτώσει από την εσωτερική βία, ακόμα κι αν συμπεριφέρεται σαν πρόβατο (εννοώντας άκακα).

Πάντα θα είναι ένας εν δυνάμει δολοφόνος, γιατί δεν έχει σημασία αν δολοφονεί έναν άλλον ή τον εαυτό του!

Ο εφοριακός που θα κατασχέσει το σπίτι σου, χωρίς να έχει καμία ευαισθησία σ' αυτό που θα σου προκαλέσει, σκεφτείτε τι θα κάνει στον εαυτό του...

Πιστεύω ότι για να αρνηθούμε να κάνουμε κάτι που φέρνει πόνο στους άλλους, χρειάζεται πρώτα να αντιληφθουμε τον δικό μας πόνο που θα προκληθεί από αυτό...Χρειάζεται αυτή η ευαισθησία στην ενσυναίσθηση...

[Βικούλα]

Καμιά φορά νομίζω ότι αν ο άνθρωπος δεν έρθει σε επαφή με τον Εαυτό του, δεν υπάρχει ελπίδα να γλιτώσει από την εσωτερική βία, ακόμα κι αν συμπεριφέρεται σαν πρόβατο (εννοώντας άκακα).

Πάντα θα είναι ένας εν δυνάμει δολοφόνος, γιατί δεν έχει σημασία αν δολοφονεί έναν άλλον ή τον εαυτό του!

Ο εφοριακός που θα κατασχέσει το σπίτι σου, χωρίς να έχει καμία ευαισθησία σ' αυτό που θα σου προκαλέσει, σκεφτείτε τι θα κάνει στον εαυτό του...

Πιστεύω ότι για να αρνηθούμε να κάνουμε κάτι που φέρνει πόνο στους άλλους, χρειάζεται πρώτα να αντιληφθουμε τον δικό μας πόνο που θα προκληθεί από αυτό...Χρειάζεται αυτή η ευαισθησία στην ενσυναίσθηση...

[ARTYADIS]

Εκπληκτικό κείμενο! Βασούλα!

[O_ΑΣΥΝΕΙΔΗΤΟΣ]

Το Πείραμα Υπακοής (Milgram) - Greek Subs

[Ταρούλα]

Πιστεύω ότι για να αρνηθούμε να κάνουμε κάτι που φέρνει πόνο στους άλλους, χρειάζεται πρώτα να αντιληφθουμε τον δικό μας πόνο που θα προκληθεί από αυτό...Χρειάζεται αυτή η ευαισθησία στην ενσυναίσθηση...