ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ

[Vasoula]

Για μένα πήγαινε η ερώτηση?

Πότε πρόλαβες και το διάβασες βρε θηρίο;

[Evoula]

Ναι!

[Vasoula]

αφού το ξέρεις ότι δεν διαβάζω πια!

φωτογραφίζω! ;)

[VasilisM]

Όλοι θέλουμε να αλλάξουμε, αλλά κανείς δεν θέλει να βιώσει τον πόνο της αλλαγής. Όλοι θέλουμε να αλλάξουμε αλλά όλοι περιμένουμε έναν Μεσσία να μας δώσει τα φώτα. Πως θα γίνει η αλλαγή αν δεν υπάρχει εξατομίκευση;

[Evoula]

Δρώντας Βασίλη...
Ό,τι κι αν σημαίνει για τον καθένα η δράση...

Εντωμεταξύ κοίτα λίγο το οξύμωρο σχήμα. Δεν θέλουμε να βιώσουμε τον πόνο της αλλαγής, ενώ τώρα είμαστε όλοι μέσα στην τρελλή χαρά έτσι;
Βιώνουμε πληρότητα και ευτυχία και δεν θέλουμε την αλλαγή.

Μα ΗΔΗ πονάμε Βασίλη. Ο λεγόμενος πόνος της αλλαγής δεν είναι τίποτε παραπάνω από μία νοητική δικαιολογία.
Ο άνθρωπος είναι ον της επανάληψης.
Προτιμάει την γνωστή του δυστυχία, παρά μια υποσχόμενη ευτυχία...

[Vasoula]

Όλοι θέλουμε να αλλάξουμε, αλλά κανείς δεν θέλει να βιώσει τον πόνο της αλλαγής. Όλοι θέλουμε να αλλάξουμε αλλά όλοι περιμένουμε έναν Μεσσία να μας δώσει τα φώτα. Πως θα γίνει η αλλαγή αν δεν υπάρχει εξατομίκευση;

Βασίλη μου, δεν είμαι σίγουρη αν θέλουν όλοι να αλλάξουν!

Για χρόνια ο άνθρωπος είναι μόνο φυσικά συνειδητός και βιώνει τα προσωπικά του συναισθήματα, χωρίς να έχει ιδέα για την ψυχή του.
΄Οταν ερθει η στιγμή η προσωπικότητα και η ψυχή να συνυπάρξουν, τοτε έρχεται σε επαφή, για πρώτη φορά, με την πόλωση.
Αναγνωρίζει ότι όσα έμαθε, όσα του είπαν ότι πρέπει να κάνει για να ανήκει στην ανθρώπινη οικογένειά του, είναι μισά!

Εκεί ξεκινάει μια μεγάλη θλίψη, για όσα νόμιζε ότι ήταν και μια ακόμη μεγαλύτερη αυτολύπηση που τον αποθαρρύνει να συνεχίσει την αυτο-εξέταση του, γιατί διαπιστώνει ότι αρχίζει να μην έχει καμία επαφή με τους άλλοτε φίλους του και συγγενείς του. Η μοναξιά είναι δυσβάσταχτη, γι' αυτό και οι περισσότεροι άνθρωποι προτιμούν τον συνηθισμένο πόνο των ρόλων τους.

Η κρίση, λοιπόν, τον κάνει να αγωνίζεται για να βγει από μια πονεμένη κατάσταση, να κατεβαίνει σε διαδηλώσεις, να υπερασπίζεται τα ψίχουλα, που όμως είναι αυτό που έμαθε να κάνει καλά, όλα του τα χρονια...
Να κυνηγάει με πάθος τα "ψίχουλα" της ζωής, θέλοντας με αυτά τα ψίχουλα να διακριθεί...να γίνει σπουδαίος...να γίνει πιο...από τους άλλους!

Για να ανατρέψει όλα αυτά, χρειάζεται να περάσει από την θλιψη της γνώσης και αυτό δεν το αντέχουν οι άνθρωποι, παρά ένα μικρό ποσοστό που έχει ωριμάσει γι' αυτό!

Οποτε, σωστά ρωτάει η Εύη...

Θέλουμε να αλλάξουμε; Το θέλουμε πραγματικά;

[Valia]

καταπληκτικό Εύη μου!

αλλά για να γίνει η αλλαγή, δεν πρέπει όλοι, ή τουλάχιστον ένα μεγάλο ποσοστό, να έχει την ίδια οπτική?? πρέπει πολύς κόσμος να τα συνειδητοποιήσει όλα αυτά για να γίνει κάτι... Και εγώ αυτό που βλέπω γύρω μου είναι φόβος και πανικός, ούτε καν προσπάθεια για δεύτερη σκέψη...

[Evoula]

Μια εύκολη απάντηση Βάλια μου θα ήταν ναι... πρέπει να υπάρχουν πολλοί που να πιστεύουν στο ίδιο πράγμα.

Αλλά αυτές είναι συζητήσεις ατέρμονες. Μπορώ να σου πω για την θεωρία του "κρίσιμου πλήθους", επίσης μπορώ να σου πως, πως οι ιδέες, οι αλλαγές που συντελούνται δεν ακολουθούν μια γραμμική πορεία αλλά ως βότσαλο στην λίμνη απλώνονται σε ομόκεντρους κύκλους, διευρυνόμενοι και αγγίζονας μεγαλύτερες ομάδες.
Υπάρχουν τέτοιες μελέτες.

’ρα... κατά την γνώμη μου, αυτό το επιχείρημα, όσο κι αν φαίνεται λογικά ορθό, έχει πάψει προ πολλού να με αγγίζει.
Πριν κάνω ή πω ο,τιδήποτε αφουγκράζομαι αν είναι σωστό για μένα.
Και το ακολουθώ. Και όλως παραδόξως, βρίσκομαι με εκείνους τους ανθρώπους που πρεσβεύουν και σκέφτονται ομοίως.

’σε που δεν υπάρχει σωστή ή λάθος οπτική. Υπάρχει επιλεγμένη οπτική, μέσα στην οποία δρούμε, εξελίσσοντάς την εξελισσόμενοι εμείς οι ίδιοι.

Το θέμα είναι να γίνουμε κύριοι της ζωής μας, αναγνωρίζονας την δουλοπρέπειά μας. Ζόρικο ε;

Και ξέρεις και κάτι άλλο Βάλια... έχω την πίστη πως γινόμαστε πολλοί... Το πλήθος ήδη μεγαλώνει σε όλο τον κόσμο.

Η Νέα Τάξη, έχει αρχίσει να αντιμετωπίζει δυσκολίες...
Βλέπεις οι άνθρωποι και οι συνειδήσεις αφυπνίζονται.
Κι αν βλέπεις φόβο γύρω σου, είναι γιατί έχει χαθεί η ελπίδα.
Κι έχει χαθεί γιατί αλλού κοιτάμε κι αλλού ψάχνουμε...

Αλλά όλα αυτά είναι δικές μου σκέψεις...

[Valia]

οι αλλαγές που συντελούνται δεν ακολουθούν μια γραμμική πορεία αλλά ως βότσαλο στην λίμνη απλώνονται σε ομόκεντρους κύκλους, διευρυνόμενοι και αγγίζονας μεγαλύτερες ομάδες.
παραδόξως, βρίσκομαι με εκείνους τους ανθρώπους που πρεσβεύουν και σκέφτονται ομοίως.

το πρώτο μου το έχει αναλύσει και η Βάσω, και ναι, νομίζω ότι είναι έτσι... Όσο για το δεύτερο έχει ήδη βρει εφαρμογή στη ζωή μου εδώ και χρόνια, οπότε θα συμφωνήσω και θα σε ευχαριστήσω για τη διαφώτιση

[Evoula]

Ό,τι θες... Γι' αυτό είμαστε εδώ.

[Ellaki]

http://www.youtube.com/watch?v=p9JsRYV_FlM

[ARTYADIS]

Εύη μου με εντυπωσίασες!

[Evoula]

H πραγματικότητα είναι ακόμα πιο εντυπωσιακή Δήμητρα.
Εννοείται πως όλα αυτά που έγραψα είναι αρκετά απλοποιημένα και σε πολύ αδρές γραμμές, ως μια πρώτη γεύση.
Υπάρχουν πολλές εκπομπές και πολλά σάιτ όπως και εφημερίδες που μπορείτε να ενημερώνεστε ουσιαστικά.

Προτείνω να κλείσετε την τηλεόραση στις εκπομπές του συρμού και στα δελτία ειδήσεων της μη πληροφόρησης και να στραφείτε σε επιλεγμένες πηγές...

Και μετά... βγάλτε τα δικά σας συμπεράσματα, πάρτε τις δικές σας αποφάσεις και κάνετε τις δικές σας επιλογές.

Το θέμα είναι να ξεφύγουμε από την κοπαδοποίηση... Ποιό δρόμο θα ακολουθήσει ο καθένας, είναι δικό του θέμα.

[ARTYADIS]

Το θέμα είναι να ξεφύγουμε από την κοπαδοποίηση... Ποιό δρόμο θα ακολουθήσει ο καθένας, είναι δικό του θέμα.

[Evoula]

’λλο ένα άρθρο που ψάρεψα από το αγαπημένο μου Διαδίκτυο...

Υπάρχει λύση σε αυτή την κρίση;
Τα περιβαλλοντικά αδιέξοδα δεν επιτρέπουν τις παλιές συνταγές

του Λεωνίδα Μανιάτη

Για χρόνια οι «ειδικοί» στα οικονομικά μας διαβεβαίωναν πως κρίση δεν θα έλθει ποτέ ξανά. Τώρα, οι ίδιοι «ειδικοί» μας εξηγούν ότι αιτία της οικονομικής κρίσης είναι η κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, η οποία προκλήθηκε από την απληστία ορισμένων «golden boys». Ποιά λύση προτείνουν; Τη διάσωση του συστήματος με κρατικό χρήμα και την επιβολή αυστηρότερων ελέγχων, ώστε τα «golden boys» να μην μπορέσουν ξανά να δράσουν ανεξέλεγκτα. Δηλαδή, ούτε λίγο ούτε πολύ, μας λένε ότι η κρίση ήταν μια παρεκτροπή, ένα ατυχές συμβάν, που αν πάρουμε τα κατάλληλα μέτρα δεν θα ξανασυμβεί.

Από τον 19ο αιώνα όμως ήδη μιλούσε ο Μαρξ για κυκλικές κρίσεις υπερπαραγωγής, που είναι σύμφυτες με τη φύση του καπιταλιστικού συστήματος! Μήπως και αυτή η κρίση είναι τέτοιας μορφής; Ή νομίζουν ότι ξεχάσαμε τόσους πολέμους που έγιναν μόνο και μόνο για να «ξοδευτεί» το περίσσευμα της βιομηχανικής παραγωγής; Αλλά και η δική μας, καταναλωτική κοινωνία, μήπως δεν είναι παρά μια σύγχρονη απάντηση στο διαρκές πρόβλημα της απρόσκοπτης διάθεσης των προϊόντων;

Βέβαια, από την εποχή του Μαρξ το σύστημα έχει βελτιωθεί. Είναι πολύ καλύτερα τώρα που σε αναγκάζουν με κομψό τρόπο να καταναλώνεις προϊόντα και υπηρεσίες, με έξυπνες διαφημίσεις και τεχνητές ανάγκες. Καμία σύγκριση με παλαιότερα, τότε που οι αποικιοκράτες φυλάκιζαν όσους ιθαγενείς αρνούνταν να φορέσουν ευρωπαϊκά ρούχα και να χρησιμοποιήσουν χρήματα!

Σε αυτό το συναινετικό μοντέλο βασίστηκε εξάλλου και η ευημερία των μεταπολεμικών χρόνων. Οι μισθοί διατηρήθηκαν υψηλοί, οι κοινωνικές παροχές επίσης, οπότε και η κατανάλωση μεγάλωνε διαρκώς. Αλλά και η παραγωγικότητα αύξανε ακόμη πιο γρήγορα, μέσω της τεχνολογικής καινοτομίας, ώστε οι κεφαλαιοκράτες να απολαμβάνουν κι αυτοί το παχυλό εισόδημά τους.

Ύστερα, το κεφάλαιο έπαψε να φοβάται

Όλα αυτά όμως άλλαξαν την εποχή του Ρέιγκαν και της Θάτσερ. Είχε προηγηθεί η (μικρή σε σύγκριση με την τωρινή) πετρελαϊκή κρίση, που έκοψε τα φτερά του μεταπολεμικού σοσιαλδημοκρατικού μοντέλου. Ύστερα ήλθε η παταγώδης κατάρρευση του σοβιετικού κρατισμού και η παγκοσμιοποίηση.

Τώρα πλέον οι «έχοντες» δεν είχαν να φοβούνται τίποτε. Το αντίπαλο δέος είχε καταρρεύσει, οι υπολογιστές και τα ρομπότ μείωσαν τις ανάγκες για εργατικό δυναμικό. Όσο για αγοραστές προϊόντων, ένας ολόκληρος κόσμος μέχρι τώρα κλειστός, το πρώην κομμουνιστικό μπλόκ, βρισκόταν στα πόδια τους.

Δουλέψτε περισσότερο και πληρωθείτε λιγότερο, μας έλεγαν, γιατί αλλιώς θα μας κλείσουν τα εργοστάσια οι ανταγωνιστές μας στην Κίνα και την ανατολική Ευρώπη. Ξεχνούσαν να μας πουν ότι το σύνολο σχεδόν των εκεί επιχειρήσεων ανήκουν σε δυτικά χέρια, που εκμεταλλεύονται την ανύπαρκτη εργατική και περιβαλλοντική τοπική νομοθεσία.

Όλα δούλευαν λοιπόν ρολόι για τον κόσμο της εργοδοσίας. Υπήρχε όμως ένα μικρό πρόβλημα: Η καπιταλιστική οικονομία εξακολουθεί να εξαρτάται από τον μαζικό καταναλωτισμό. Κάποιοι έπρεπε να αγοράζουν όλα αυτά τα προϊόντα που φτιάχνονταν, με μια διαρκώς αυξανόμενη παραγωγικότητα. Ποιός όμως να τα καταναλώσει αφού οι μισθοί στο δυτικό κόσμο έχουν μείνει σταθεροί; Μήπως οι λαοί στις «αναπτυσσόμενες» χώρες; Μα, ακριβώς επειδή αυτοί είναι φτωχοί, γι΄αυτό έχουν εγκατασταθεί εκεί όλα τα εργοστάσια. Κάτι δεν πήγαινε καλά. Οι Κινέζοι δεν αγόραζαν ψυγεία με την ταχύτητα που χρειαζόταν, άσε που άρχισαν να φτιάχνουν και μερικά μόνοι τους!

Η απάντηση τελικά βρέθηκε. Ναι, καλά το μαντέψατε. Αποφάσισαν αντί να δώσουν αυξήσεις, να δώσουν δανεικά στο λαό. Δάνεια εύκολα και χαμηλότοκα. Έτσι, ο λαός ήταν ευχαριστημένος, αφού μπορούσε να πραγματοποιήσει εδώ και τώρα τα πιο τρελά καταναλωτικά του όνειρα. Οι «έχοντες» ήταν ακόμη πιο ευχαριστημένοι, αφού τα λεφτά έμεναν σε αυτούς, ενώ από την άλλη έδεναν όλο τον κόσμο με συμβόλαια χρέους εφ΄ όρου ζωής.

Με άλλα λόγια, αντί να μπει φρένο στην υπερπαραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών, αφού υπήρχαν ενδείξεις ότι ο κόσμος δεν είχε πια χρήματα να πληρώσει, ή αντί, έστω, να δωθούν αυξήσεις, άρχισαν να δανείζουνε. Προφανώς, αυτό το σύστημα - πυραμίδα είχε κοντά ποδάρια. Κατέρρευσε, από τη στιγμή που βρέθηκαν οι πρώτοι που δεν μπορούσαν να πληρώσουν τα χρέη τους.

Είναι φανερό επομένως ότι η χρηματοπιστωτική φούσκα δεν ήταν μια παρεκτροπή, αλλά κεντρικό στήριγμα του συστήματος. Απόδειξη είναι ότι μόλις η φούσκα έσκασε, σε ελάχιστο χρόνο κατέρρευσαν και οι τομείς του αυτοκινήτου και της οικοδομής, που αποτελούσαν τους κινητήριους άξονες της πραγματικής οικονομίας τα τελευταία χρόνια.

’ρα, ποιά είναι η λύση;

Η λύση, επομένως, που θα μπορούσε να προτείνει κανείς για τις κυκλικές κρίσεις υπερπαραγωγής είναι απλή. Να υπάρχει αύξηση του εισοδήματος ανάλογη με την αύξηση της παραγωγικότητας, ώστε οι εργαζόμενοι να έχουν χρήματα για να καταναλώνουν. Αυτή είναι κατά βάση η παλιά σοσιαλδημοκρατική λύση, που τώρα επανέρχεται στο προσκήνιο.

Όμως υπάρχουν όρια στην ανάπτυξη

Τώρα όμως πλέον υπάρχει ένα νέο δεδομένο. Η διαρκής οικονομική μεγέθυνση, που χαρακτήρισε μέχρι τώρα τη βιομηχανική εποχή, φαίνεται ότι φτάνει πια στα φυσικά όριά της. Πλέον, δεν τίθεται μόνο το πρόβλημα της δίκαιης κατανομής του πλούτου και των φυσικών πόρων. Υπάρχουν και θέματα όπως η δίκαιη κατανομή του περιβαλλοντικού κόστους, η εξάντληση των φυσικών πόρων, η κλιματική αλλαγή, ο υπερπληθυσμός.

Όχι μόνο οι λαοί στις «αναπτυσσόμενες» χώρες δεν μπορούν να αποκτήσουν το επίπεδο υλικής ευημερίας των δυτικών, αλλά και στη δύση το επίπεδο πρέπει να μειωθεί, για λόγους επιβίωσης του ανθρώπινου είδους («απο-ανάπτυξη», το λένε μερικοί). Πώς όμως θα δουλέψει η οικονομία και θα αυξηθούν οι μισθοί, αφού πρέπει να μειωθεί η κατανάλωση υλικών αγαθών; Ποιός θα δεχθεί να κατέβει το επίπεδο της ζωής του, τη στιγμή που οι περισσότεροι από εμάς το θεωρούν ήδη αδικαιολόγητα χαμηλό;

Μερικές απαντήσεις έχουν δοθεί από το οικολογικό κίνημα. Περιλαμβάνουν έννοιες όπως «βιώσιμη» και «αειφόρος» ανάπτυξη, οι οποίες τονίζουν την δυνατότητα της ποιοτικής αντί της ποσοτικής βελτίωσης των όρων ζωής, την επένδυση στον πολιτισμό και την εκπαίδευση, αλλά και την ανάγκη συνετής διαχείρισης των φυσικών πόρων.

Η «πράσινη οικονομία» και το «New Green Deal» είναι προτάσεις για μαζική στροφή των επενδύσεων σε τεχνολογίες του μέλλοντος, που θα ρυπαίνουν λιγότερο το περιβάλλον, θα απεξαρτήσουν τον κόσμο από τις γεωπολιτική αστάθεια των ορυκτών καυσίμων και θα προσφέρουν πολλές θέσεις ποιοτικής εργασίας.

Έννοιες, τέλος, όπως η «κοινωνική οικονομία», ξαναθυμίζουν πως οικονομία δεν είναι μόνο ό,τι αγοράζεται και πουλιέται. Ότι υπάρχει και μια οικονομία ανταλλαγής, συνεργασίας, αλληλοβοήθειας και προσφοράς, η οποία όλα αυτά τα χρόνια του νεοφιλελευθερισμού κόντεψε να σβήσει, όμως τώρα επανέρχεται για να πάρει τη θέση που της αρμόζει στην κοινωνία.