Όλοι μιλάνε για ντόμινο, με απρόβλεπτες διαστάσεις.
Τύνιδα, Τυνησία
Με τη ρίψη δακρυγόνων απάντησαν οι αστυνομικές δυνάμεις σε πλήθη Τυνήσιων που συγκεντρώθηκαν ξανά τη Δευτέρα μπροστά από την έδρα της μεταβατικής κυβέρνησης της χώρας, πετώντας πέτρες και μπουκάλια. Το κίνημα αμφισβήτησης της κυβέρνησης εντείνεται με τους Τυνήσιους να απαιτούν την απομάκρυνση όλων των συμμάχων του πρώην προέδρου Μπεν Αλί.
Την ίδια ώρα, η Γαλλία ανακοινώνει ότι θα χορηγήσει επείγουσα οικονομική βοήθεια στην πρώην αποικία της στη βόρεια Αφρική.
Ο Νικολά Σαρκοζί υπεραμύνθηκε του χειρισμού της πολιτικής κρίσης στην Τυνησία -η Γαλλία κράτησε αποστάσεις και επικρίθηκε σφόδρα για τη στήριξη που προσέφερε στον Μπεν Αλί μέχρι και την τελευταία στιγμή πριν διαφύγει στη Σαουδική αραβία.
Τα επεισόδια της Δευτέρας στην Τύνιδα σημειώθηκαν την ώρα που οι ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας προσπαθούσαν να απομακρύνουν τα μέλη του προσωπικού από την έδρα της κυβέρνησης του Τυνήσιου πρωθυπουργού Μοχάμεντ Γανούσι.
Δεκάδες διαδηλωτές, που πέρασαν τη νύχτα έξω από την έδρα της κυβέρνησης παρά την απαγόρευση της κυκλοφορίας, όρμησαν εναντίον τους.
Το επεισόδιο ήταν σύντομο, αλλά η ένταση παραμένει στη μεγάλη πλατεία κοντά στα γραφεία του πρωθυπουργού, όπου στρατιωτικοί συνομιλούν με τους διαδηλωτές προσπαθώντας να τους ηρεμήσουν.
Τη Δευτέρα αρχίζει μία κρίσιμη εβδομάδα για την επιβίωση της μεταβατικής κυβέρνησης. Αντί να αμβλυνθεί, το κίνημα αμφισβήτησης της κυβέρνησης εξαιτίας της συμμετοχής μελών του καθεστώτος του προέδρου Μπεν Αλί, κλιμακώθηκε κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου.
Μία εβδομάδα μετά τον διορισμό της κυβέρνησης εθνικής ενότητας του Μοχάμεντ Γανούσι, η οποία είναι επιφορτισμένη με την οργάνωση προεδρικών και βουλευτικών εκλογών σε διάστημα έξι μηνών, το κίνημα αμφισβήτησης διαθέτει πλέον συνεχή παρουσία καθ' όλο το 24ωρο μπροστά από το Μέγαρο της Κάσμπα.
Περί τους 1.000 νέους που προέρχονται από την επαρχία, από τα προπύργια «της επανάστασης του γιασεμιού», έφτασαν την Κυριακή στην πρωτεύουσα με το «καραβάνι της απελευθέρωσης», με την πρόθεση να παραμείνουν μέχρι να επιτύχουν την παραίτηση της κυβέρνησης.
Μαζί τους ενώθηκαν χιλιάδες διαδηλωτές και εκατοντάδες από αυτούς αψήφησαν την απαγόρευση της κυκλοφορίας για να κατασκηνώσουν έξω από την έδρα της κυβέρνησης, όπου πέρασαν την παγωμένη κυριακάτικη νύχτα.
Και άλλες ομάδες διαδηλωτών από την επαρχία της χώρας αναμένονται σήμερα στην Τυνησία, σύμφωνα με μηνύματα που κυκλοφορούν στο Facebook.
Παράλληλα, οι δάσκαλοι της Τυνησίας άρχισαν επ' αόριστον απεργία στις περισσότερες περιοχές της χώρας τη Δευτέρα, ημέρα επαναλειτουργίας των σχολείων μετά την «επανάσταση του γιασεμιού», διαμαρτυρόμενοι για την παρουσία μελών της καθεστώτος Μπεν Αλί στην κυβέρνηση
Κάιρο, Αίγυπτος
Mε τη γενική απεργία της Δευτέρας και την «πορεία ενός εκατομμυρίου» ανθρώπων, που προγραμματίζεται για την Τρίτη, οι Αιγύπτιοι αρνούνται να αποδεχθούν τις πολιτικές εξελίξεις και συνεχίζουν να αξιώνουν την παραίτηση Μουμπάρακ. Ο Αιγύπτιος πρόεδρος όρκισε νέα κυβένρηση και ζήτησε από τον πρωθυπουργό να προχωρήσει σε συνταγματικές και νομοθετικές μεταρρυθμίσεις, όμως χιλιάδες πολίτες στο Κάιρο και άλλες μεγάλες πόλεις παραμένουν στους δρόμους. Ακυρώνει πτήσεις η EgyptAir.
Το μέτρο της απαγόρευσης της κυκλοφορίας ισχύει και για τη Δευτέρα, όμως όπως και τις προηγούμενες ημέρες, παραμένει ανεφάρμοστο. Οι αστυνομικοί επέστρεψαν στις περιπολίες, σε μία προσπάθεια να επαναφέρουν την τάξη και να σταματήσουν τις λεηλασίες. Οι νεκροί έχουν ξεπεράσει τους 120, ενώ χιλιάδες είναι οι τραυματίες.
Έξι δημοσιογράφοι της αγγλόφωνης υπηρεσίας του Αλ Τζαζίρα συνελήφθησαν το μεσημέρι της Δευτέρας στο Κάιρο, μία ημέρα μετά την εντολή που δόθηκε στο δορυφορικό τηλεοπτικό δίκτυο να σταματήσει τη λειτουργία του στην Αίγυπτο. Οι δημοσιογράφοι αφέθηκαν ελεύθεροι λίγες ώρες αργότερα, αλλά οι δυνάμεις ασφαλείας τους κατέσχεσαν μία κάμερα.
Μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες που ζήτησαν «ομαλή μετάβαση στη δημοκρατία» και η Βρετανία απηύθυνε τη Δευτέρα έκκληση για αυτοσυγκράτηση, προειδοποιώντας ότι η καταστολή των διαδηλώσεων θα έχει «άσχημη κατάληξη».
Σε συνέντευξή του στο BBC, ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, αν και απέφυγε να ζητήσει την παραίτηση του Χ.Μουμπάρακ, υπογράμμισε πως «η επιλογή της καταστολής» δεν είναι η «σωστή επιλογή», καθώς θα έχει «κακή κατάληξη για την Αίγυπτο, κακή κατάληξη για τον κόσμο».
«Είναι πολύ σημαντικό ότι, είτε πρόκειται για τον (Αμερικανό) πρόεδρο Ομπάμα, είτε για μένα, δεν λέμε ποιος πρέπει να κυβερνήσει τη μία ή τη άλλη χώρα» είπε ο Βρετανός πρωθυπουργός, υιοθετώντας την προτροπή των ΗΠΑ για μία ομαλή μετάβαση σε ένα πιο δημοκρατικό σύστημα διακυβέρνησης.
Ο Μπαράκ Ομπάμα είχε, εν τω μεταξύ, τηλεφωνική συνομιλία με τον Τούρκο πρωθυπουργό Ταγίπ Ερντογάν για την αξιολόγηση των εξελίξεων στην περιοχή. Αμφότεροι αναγνώρισαν τα «νόμιμα και φυσικά δημοκρατικά δικαιώματα» των Αιγυπτίων, όπως αναφέρεται σε τουρκική ανακοίνωση.
Η Αίγυπτος δεν είναι Τυνησία. Είναι πολύ μεγαλύτερη. Ογδόντα εκατομμύρια άνθρωποι, σε σύγκριση με δέκα εκατομμύρια. Από γεωγραφική, πολιτική, στρατηγική άποψη, ανήκει σε μια διαφορετική κατηγορία, είναι ο φυσικός ηγέτης του αραβικού κόσμου και η χώρα με τον μεγαλύτερο πληθυσμό. Πολλά από τα προβλήματα των κατοίκων, όμως, είναι τα ίδια. Η Τύνιδα και το Κάιρο διαφέρουν μόνο ως προς το μέγεθος. Αν εκραγεί όμως η Αίγυπτος, η έκρηξη θα είναι πολύ μεγαλύτερη.
Δεν είναι η πρώτη φορά που οι Αιγύπτιοι βγαίνουν στους δρόμους. Η λεγόμενη «άνοιξη του Καϊρου», το 2005, γέννησε ελπίδες για ειρηνικές μεταρρυθμίσεις και ελεύθερες εκλογές. Αλλά οι ελπίδες συνετρίβησαν γρήγορα από τα κατασταλτικά μέτρα και τους νόμους της έκτακτης ανάγκης. Το 2008 έγιναν ταραχές για τις τιμές των τροφίμων στη Μαχάλα ελ Κούμπρα, αλλά κι αυτές κατεστάλησαν γρήγορα.
Οι ταραχές της Τρίτης πάντως έχουν διαφορετικό χαρακτήρα, γράφει ο Σάιμοντ Τίσνταλ στον Guardian. Οι διαδηλωτές στο Κάιρο δεν αρκέστηκαν να σχηματίσουν μικρές ομάδες και να φωνάζουν, όπως συμβαίνει συνήθως. Δεν έμειναν σε μια θέση. Ενώθηκαν με άλλους, και πραγματοποίησαν πορείες. Σε πολλές περιπτώσεις, η αστυνομία δεν μπορούσε, ή δεν ήθελε, να τους σταματήσει.
Αυτό έβγαλε τον πρόεδρο Μουμπάρακ και τους υπουργούς του από τη μακαριότητά τους. Ο υπουργός Εσωτερικών Χαμπίμπ αλ-Αντλι είχε δηλώσει νωρίτερα ότι δεν είχε αντίρρηση να γίνουν συγκρατημένες διαδηλώσεις από μικρές ομάδες. Αλλά οι μαζικές και ανεξέλεγκτες διαδηλώσεις προς την Πλατεία Ταχρίρ ήταν κάτι διαφορετικό -και πολύ επικίνδυνο.
Διαφορετική ήταν και η οργάνωση των διαδηλώσεων, θυμίζοντας Τυνησία, αλλά και Ιράν το 2009. Η μεγαλύτερη οργάνωση της αντιπολίτευσης, η εκτός νόμου Μουσουλμανική Αδελφότητα (την οποία χρησιμοποιεί το καθεστώς για να εκβιάζει τη δυτική υποστήριξη), αρνήθηκε να λάβει μέρος. Μακριά έμεινε και ο «αντάρτης του κατεστημένου», πρώην επικεφαλής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας Μοχάμαντ Ελ-Μπαραντέι.
Στις διαδηλώσεις που έγιναν σε αρκετές πόλεις έλαβε μέρος μια αυθόρμητη συμμαχία φοιτητών, ανέργων, βιομηχανικών εργατών, διανοουμένων, φιλάθλων και γυναικών, που επικοινωνούσαν μέσω Twitter και Facebook. Η αστυνομία δεν μπορούσε να τους παρακολουθήσει -και όπως είναι φυσικό, κατέφυγε στη βία. Η Αίγυπτος έχει ήδη τους νεκρούς της. Δεν έχει όμως ακόμα μια Νεντά, όπως οι Ιρανοί.
Διαφορετική είναι επίσης η γλώσσα και ο συμβολισμός. Το 2005, το βασικό σύνθημα ήταν «Αρκετά!» Σήμερα είναι «Παρά πολύ, για πάρα πολύ καιρό!»
«Μουμπάρακ, η Σαουδική Αραβία σε περιμένει!» φώναζαν οι διαδηλωτές, αναφερόμενοι στο καταφύγιο που ζήτησε ο πρώην ηγέτης της Τυνησίας Μπεν ’λι. «Έξω! Έξω! Επανάσταση μέχρι τη νίκη!» φώναζε μια ομάδα μανάδων, με τα μωρά τους στην αγκαλιά. Στο Κάιρο, την Αλεξάνδρεια και άλλες πόλεις, οι διαδηλωτές απαιτούσαν την πτώση του καθεστώτος.
Αλλά η Αίγυπτος δεν είναι Τυνησία. Είναι ένα πολύ πιο αποτελεσματικό αστυνομικό κράτος. Ο πρόεδρος είναι σκληρός και κυνικός. Ο στρατός και η κυρίαρχη ελίτ ενισχύονται από τους Αμερικανούς με δύο δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο -και στους Αμερικανούς δεν αρέσουν οι επαναστάσεις. Ο 82χρονος Χόσνι Μουμπάρακ, που κυβερνά εδώ και 30 χρόνια, είναι άνθρωπος της Ουάσινγκτον. Και σύμφωνα με διπλωματικά έγγραφα που διέρρευσαν στην Wikileaks, σκοπεύει να πεθάνει στη θέση του -και να τον διαδεχθεί ο γιος του.
Η επανάσταση δεν έχει αρχίσει ακόμη στην Αίγυπτο. Αν, πάντως, ο Μουμπάρακ πέσει, οι επιπτώσεις θα είναι ανυπολόγιστες -για το Ισραήλ και την ειρηνευτική διαδικασία, για το Ιράν, για την αμερικανική επιρροή στη Μέση Ανατολή, για το μέλλον του Ισλάμ, τόσο του μετριοπαθούς όσο και του αντιδυτικού. Και, φυσικά, για τα 80 εκατομμύρια Αιγύπτιους.
«Η θέση μας είναι ότι η αιγυπτιακή κυβέρνηση είναι σταθερή και αναζητεί τρόπους να απαντήσει στις νόμιμες ανάγκες και συμφέροντα του αιγυπτιακού λαού» δήλωσε την Τρίτη η Χίλαρι Κλίντον. Το ίδιο πίστευαν βέβαια οι Αμερικανοί και για την Τυνησία. Οι βιαστικές δηλώσεις της υπουργού Εξωτερικών προδίδουν την ανησυχία της.
Χαρτούμ, Σουδάν
Ένας Σουδανός φοιτητής υπέκυψε στα τραύματά του μετά τον άγριο ξυλοδαρμό που υπέστη από άνδρες των δυνάμεων ασφαλείας, οι οποίοι διέλυσαν βίαια κινητοποιήσεις εμπνευσμένες από τις διαδηλώσεις σε Αίγυπτο και Τυνησία, όπως κατήγγειλαν τη Δευτέρα διαδηλωτές στο Χαρτούμ.
Φοιτητές στο Πανεπιστήμιο του Χαρτούμ υπέστησαν την Κυριακή ξυλοδαρμούς και απωθήθηκαν με τη χρήση δακρυγόνων. Οι κινητοποιήσεις -που οργανώθηκαν επίσης με «όχημα» το Facebook-συνεχίζονταν έως αργά το βράδυ της Κυριακής.
Δυνάμεις της αστυνομίας και των υπηρεσιών ασφαλείας είχαν περικυκλώσει πανεπιστήμια στο Χαρτούμ και άλλες πόλεις του Σουδάν την Δευτέρα, σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες.
Οι διαδηλώσεις διαμαρτυρίας έγιναν με ζητούμενο την παραίτηση της κυβέρνησης, η οποία κατηγορείται για το υψηλό κόστος ζωής και την έλλειψη πολιτικής και κοινωνικής ελευθερίας στο Σουδάν.
«Είσαι ο μάρτυράς μας Μοχάμεντ Αμπντελραχμάν» έγραψαν στο Facebook ακτιβιστές που ανήκουν σε μια ομάδα που αποκαλείται «Νεολαία για την Αλλαγή», έχει 16.000 μέλη και καλεί να τερματιστεί η διακυβέρνηση της χώρας από τον πρόεδρο Ομάρ Χάσαν αλ -Μπασίρ.
Τρεις συμμετέχοντες στις διαδηλώσεις είπαν στο Reuters ότι ο Αμπντελραχμάν, φοιτητής στο πανεπιστήμιο Όμντουρμαν Αχαλίγια, υπέκυψε στα τραύματά του στο νοσοκομείο όπου νοσηλευόταν την Κυριακή και ετάφη. Το Πανεπιστήμιο έχει διακόψει τη λειτουργία του επ' αόριστον.
«Ιατρικές πηγές μάς επιβεβαίωσαν ότι ο φοιτητής πέθανε χθες [Κυριακή] από τα τραύματα που τού προκάλεσαν οι υπηρεσίες ασφαλείας» δήλωσε ο Γιάσερ Αρμάν, στέλεχος του Λαϊκού Απελευθερωτικού Κινήματος του Σουδάν (SPLM), του κύριου κόμματος του νότιου Σουδάν.
Δεν έχει υπάρξει μέχρι στιγμής κανένα επίσημο σχόλιο από την κυβέρνηση για το θάνατο του φοιτητή. Οι Αρχές ανακοίνωσαν τη σύλληψη 70 ατόμων, εκ των οποίων πολλοί αφέθηκαν ελεύθεροι.
Ο ανταποκριτής του BBC στο Χαρτούμ μεταδίδει ότι οι διαδηλώσεις έρχονται σε μία δύσκολη στιγμή για τον πρόεδρο του Σουδάν, Αλ-Μπασίρ.
Τα αποτελέσματα του πρόσφατου δημοψηφίσματος έδειξαν ότι σε συντριπτικό ποσοστό (99%) ο νότος επιθυμεί την απόσχισή του από το βορρά. Η ανεξαρτησία του πλούσιου σε πετρέλαιο νότου θα πλήξει τόσο την οικονομία του βορρά, όσο και τη δημόσια εικόνα του Αλ-Μπασίρ.
Τη Δευτέρα το Σουδάν ζήτησε από τις ΗΠΑ να άρουν τις κυρώσεις που του έχουν επιβάλει. «Κάναμε αυτό που είχαμε υποσχεθεί. Τώρα θέλουμε να αρθούν όλες οι κυρώσεις» δήλωσε ο Σουδανός υπουργός Εξωτερικών στο περιθώριο της συνόδου της Αφρικανικής Ένωσης στην Αιθιοπία.
Οι ΗΠΑ έχουν δηλώσει ότι η ομαλή διεξαγωγή του δημοψηφίσματος του Ιανουαρίου ήταν βασική προτεραιότητα και πρόσφεραν στην κυβέρνηση του Σουδάν έναν «χάρτη» που θα οδηγούσε σε πλήρεις σχέσεις αν επέτρεπε τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος και σημείωνε πρόοδο στο Νταρφούρ.
Όμως παρόλο που η Ουάσινγκτον έχει εκφράσει την ικανοποίησή της για την ομαλή διεξαγωγή του δημοψηφίσματος, εξακολουθεί να έχει ανησυχίες για την κατάσταση στο Νταρφούρ, όπου οι συγκρούσεις συνεχίζονται.
Αλγέρι, Αλγερία
Ένας άνδρας που είχε αυτοπυρποληθεί στην επαρχία Μπορντζ Μπου Αρερίντζ στη νοτιοανατολική Αλγερία υπέκυψε τελικά στα τραύματά του, ενώ ένας άλλος προσπάθησε να αυτοπυρποληθεί έξω από τράπεζα κοντά στο Αλγέρι, έγινε γνωστό την Κυριακή.
Νεκρός είναι ένας άνδρας 26 ετών, χωρίς εργασία και κατοικία, ο οποίος κατέληξε από εγκαύματα το Σάββατο στο νοσοκομείο Κονσταντίν, όπου νοσηλευόταν από την προηγούμενη, αναφέρει σε άρθρο της η εφημερίδα Ελ Ουατάν.
Πρόκειται για τον τρίτο θάνατο από αυτοπυρπόληση στην Αλγερία από τα μέσα Ιανουαρίου.
Οι ταραχές στην Τυνησία και η εξέγερση στην Αίγυπτο δημιουργούν ανησυχία για επέκταση των επεισοδίων σε όλη την περιοχή.
Το πρωί του Σαββάτου, υπάλληλος της Τράπεζας της Τοπικής Ανάπτυξης (BDL) αποπειράθηκε να αυτοπυρποληθεί μπροστά στην τράπεζα, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο υπάλληλος της BDL.
Ο άνδρας, πατέρας ενός ανάπηρου κοριτσιού, περιλούστηκε με εύφλεκτο υλικό αλλά οι υπάλληλοι της τράπεζας πρόλαβαν να τον σταματήσουν, δήλωσε η ίδια πηγή.
Ήθελε να διαμαρτυρηθεί επειδή η διεύθυνση της τράπεζας αρνήθηκε να του προσφέρει οικονομική βοήθεια για την κόρη του.
Σαναά, Υεμένη
Χιλιάδες άνθρωποι, ανταποκρινόμενοι σε έκκληση της αντιπολίτευσης, διαδήλωσαν την Πέμπτη στη Σαναά της Υεμένης, ζητώντας την παραίτηση του προέδρου Αλί Αμπντάλα Σαλέχ, ο οποίος κυβερνά τη χώρα τα τελευταία 32 χρόνια.
«Ο πρόεδρος της Τυνησίας έφυγε ύστερα από 20 χρόνια. Τριάντα χρόνια στην Υεμένη είναι αρκετά» φώναζαν διαδηλωτές αναφερόμενοι στην πρωτοφανή λαϊκή εξέγερση στην Τυνησία που είχε σαν αποτέλεσμα την εκδίωξη από την εξουσία του Ζιν Αμπιντίν Μπεν Αλί, ο οποίος κυβερνούσε τη χώρα του επί 23 χρόνια.
«Όχι στην ανανέωση της θητείας, όχι στην κληροδότηση της εξουσίας» φώναζαν διαδηλωτές στη διάρκεια συγκέντρωσης διαμαρτυρίας, που πραγματοποιήθηκε ύστερα από έκκληση ενός συνασπισμού της αντιπολίτευσης.
Η αντιπολίτευση οργάνωσε τέσσερις διαφορετικές συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας στην πρωτεύουσα της Υεμένης.
Ο πρόεδρος Αλί Σαλέχ επανεξελέγη τον Σεπτέμβριο του 2006 για μια νέα επταετή θητεία. Στο Κοινοβούλιο, παρά την άρνηση της αντιπολίτευσης, διεξάγεται συζήτηση για τροποποίηση του Συντάγματος, η οποία μπορεί να ανοίξει το δρόμο για ισόβια παραμονή στην εξουσία του σημερινού προέδρου.
http://news.in.gr/world/article/?aid=1231076768
